Κυριακή 17 Μαρτίου 2013

Χαρταετοί!



Η Καθαρά Δευτέρα, πρώτη ημέρα της Σαρακοστής, γιορτάζεται συνήθως στην εξοχή με νηστίσιμα αλλά και μπόλικο κρασί. «Επειτα κανείς κανών δεν απαγορεύει το κρασί» έγραφε ο Γεώργιος Α. Μέγας.Το έθιμο απαιτεί άζυμο ψωμί, δηλαδή λαγάνα, και νηστίσιμα καλούδια όπως κρεμμύδια και σκόρδα, ταραμοσαλάτα, τουρσιά, ελιές, φασολάδα, χαλβά κ.ά.Απαιτεί όμως και πέταγμα του χαρταετού, τον οποίο παλαιότερα οι Ελληνες-πριν εισβάλλουν στην καθημερινότητα μας τα made in china   πλαστικά προϊόντα- κατασκεύαζαν μόνοι τους με καλάμια, χαρτί και... μαεστρία στα ζύγια
.Αντίθετα με την επικρατούσα άποψη ότι οι χαρταετοί αποτελούν επινόηση των ανατολικών λαών είναι έθιμο με ρίζες από την Ελλάδα.«Το περίεργο είναι ότι και η ελληνική αρχαιότητα δεν έλειψε από την πρωτοβουλία της αεροτεχνικής αυτής του χαρταετού» αναφέρει στα «Πασχαλινά και της Ανοιξης» ο λαογράφος Δημ. Λουκάτος. Και συνεχίζει: «Παραδίδεται ότι ο αρχιμηχανικός Αρχύτας του Τάραντος (Δ' αιώνα π.Χ.) εχρησιμοποίησε στην αεροδυναμική του τον αετό....

Τον 4ο π.Χ. αι., στην αρχαία Ελλάδα, σύμφωνα με τις πηγές, ο αρχιμηχανικός Αρχύτας του Τάραντος χρησιμοποίησε στην αεροδυναμική του τον αϊτό. Παλαιότερη αναφορά θα μπορούσε να θεωρηθεί η απεικόνιση σε ελληνικό αγγείο της κλασικής περιόδου μιας κόρης που κρατά στα χέρια της λευκή σαΐτα δεμένη με νήμα, ένα είδος αϊτού δηλαδή, και την οποία ετοιμάζεται να πετάξει. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση του χαρτιού δεν ήταν ακόμη γνωστή, εικάζουμε ότι τα χρόνια εκείνα, τα όποια πειράματα ή παιχνίδια με αϊτούς θα πρέπει να τα έκαναν με πανί, αντίστοιχο με αυτό που χρησιμοποιούσαν στα πλοία έως και τα μεσαιωνικά χρόνια. Πολύ αργότερα, ο Μάρκο Πόλο, γυρίζοντας από τα ταξίδια του, φέρνει το χαρταετό στη Μεσαιωνική Ευρώπη.
Χρησιμοποιήθηκε ποικιλοτρόπως: για τη μέτρηση της Θερμοκρασίας και της ταχύτητας των ανέμων, για μελέτες της ατμόσφαιρας και του ηλεκτρισμού, αλλά ακόμα και για αεροφωτογραφίσεις. Έσωσε ναυαγούς, έστειλε στρατιωτικά σήματα, κίνησε κάρα, ακόμα και αυτοκίνητα.

Οι χαρταετοί και χώρες…

Σε κάθε χώρα, το πέταγμα του χαρταετού παίρνει μια εντελώς διαφορετική διάσταση, καθώς με διάφορους τρόπους, συσχετίζεται με τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου. Πάντως, είτε ως παιχνίδι και συνήθεια του χθες είτε ως παιχνίδι του σήμερα μα και του αύριο, το πέταγμα του χαρταετού έχει τη δύναμη, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους του έτους για κάθε χώρα, να ξεσηκώνει σε όλο τον κόσμο μικρούς και μεγάλους και να τους παρασύρει σ’ ένα διαφορετικό, αλλά πάντοτε πολύχρωμο πανηγύρι χαράς.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι τα ονόματα των χαρταετών δεν είναι διαφορετικά μόνο από χώρα σε χώρα, αλλά πολλές φορές και από περιοχή σε περιοχή μέσα στην ίδια χώρα. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, τον χαρταετό στη Θράκη τον λέμε και πετάκι, στα Επτάνησα και Φύσουνα, ενώ γενικά τους εξάγωνους αϊτούς τους λέμε και σμυρνάκια.
Για τα ελληνικά κούλουμα, ο χαρταετός κατασκευαζόταν πάντα από τα ίδια τα παιδιά, με ή χωρίς τη βοήθεια των δικών τους, με απλά υλικά, όπως χαρτί, καλάμι ή λεπτό πηχάκι, σπάγγο και εφημερίδες και με περισσεύματα από τις αποκριάτικες κορδέλες

'Ετσι λοιπόν λόγω ης ημέρας, έφτιαξα και εγώ τους δικούς μου χαρταετούς, μόνο που δεν πέταξαν στον γαλάζιο ουρανό αλλά έγιναν στολίδια για μένα!

Χαρταετός καρφίτσα από μέταλλο και χρώματα.


Σκουλαρίκια σφυρήλατα


Σκουλαρίκια με πολύχρωμο κερωμένο κορδόνι.

ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ

17 σχόλια:

  1. Τι ωραία κοσμήματα είναι αυτά..
    Η καρφίτσα μου έκλεψε την καρδιά μου.
    Καλή Σαρακοστή...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πολύ όμορφες οι δημιουργίες σου!Οι πληροφορίες που μας δίνεις για τους χαρταετούς πολύ ενδιαφέρουσες. Καλή σαρακοστή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καλημέρα όμορφα τα κοσμήματα σου στο πνεύμα της ημέρας. Καλά Κούλουμα και καλή Σαρακοστή! Φιλιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Καλημέρα Τέτα μου!!!Πολύ όμορφα τα έργα σου!!
    Καλή Σαρακοστή να έχεις!!!
    Φιλάκια!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ενδιαφέρουσες οι πληροφορίες που μας δίνεις. Οι δημιουργίες σου πανέμορφες,αλλά ενθουσιάστηκα με τα τελευταία σκουλαρίκια.Είναι φανταστικά! Καλή Σαρακοστή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Πανέμορφοι οι χαρταετοί σου! Χρόνια πολλά, καλή Σαρακοστή! Φιλάκια, Τέτα μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Πολύ ενδιαφέρουσα η ιστορία σου, ομολογώ ότι δεν γνώριζα τίποτα για τους χαρταετούς και την ιστορία τους. Φιλιά!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Όμορφοι οι χαρταετοί σου,παιχνιδιάρικοι.Καλή Σαρακοστή να έχεις με υγεία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Είναι πολυ ωραίοι οι χαρταετοι σου!!!Καλή σαρακοστή!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Γλυκύτατοι οι χαρταετοί σου,Τζίνα! Καλή Σαρακοστή να'χεις!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Καλή Σαρακοστή Τζίνα. Μ άρεσαν πολύ οι χαρταετοί σου,πόσο μάλλον που είναι κοσμήματα που φοράω.Πολύ έξυπνη ιδέα του πολύχρωμου κερωμένου σπάγγου στα σκουλαρίκια!
    Φιλιά πολλά και χαιρετισμούς στη δεύτερη πατρίδα την Ευβοια(εκ συζύγου)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Ενδιαφέρουσες οι πληροφορίες..Ομορφες οι δημουργίες ...Καλή Σαρακοστή

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Τζίνα υπεροχοι οι *χαρταετοί* κοσμήματα ασυνήθιστη η καρφίτσα αετός!! ΕύχομαιΚαλή Σαρακοστή!Φιλάκια πολλά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Μας έδωσες πολύ καλές πληροφορίες για τον χαρταετό.Εμείς θυμόμαστε τους χειροποίητους χαρταετούς που περιμέναμε να τους φτιάξουν τα μεγαλύτερα αδέλφια ή ο πατέρας και να τρέξουμε σε ξέφωτα μακριά από ηλεκτροφόρα καλώδια να τον πετάξουμε ψηλά. Εσύ σήμερα κατασκεύασες όμορφους χαρταετούς κοσμήματα. Καλή Σαρακοστή

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Πολύ όμορφοι οι χαρταετοί σου!
    Καλή συνέχεια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Brincos muito originais.

    ¸.•°♡♡彡
    Feliz Páscoa!
    Com muita paz e harmonia no coração, na família e com todos seus amigos!!!
    Beijinhos de sua amiga
    do Brasil.
    ¸.•°♡♡彡

    ΑπάντησηΔιαγραφή